Historya Powszechna Konia i refleksye własne;-)

Przeglądam sobie i poczytuję hr. Czapskiego Historię Powszechną Konia i tak mnie różne wspomnienia i refleksje nachodzą. Pamiętam jak postanowiłam kupić konie, ponieważ nic absolutnie o koniach nie wiedziałam poza tym, że chcę,  tak jak Felina u Resnika, która chciała dostać wieloryba, Mallory pyta więc kobietę kota - a czy ty wiesz Felina jak wieloryb wygląda, na co Felina po krótkim namyśle odpowiada - nie, ale chcę! Tak było też ze mną, choć nie do końca, bo zaczęłam nie tylko dzwonić po hodowcach i sprzedawcach koni aby rozmawiać, ale przede wszystkim czytać, choć jeden wątek mi umknął jakoś i jakoś tak wmanewrować dałam się bezrefleksyjnie, może dlatego, że było mi wygodnie w to wierzyć, nie wiem już sama. Na szczęście w moim życiu z końmi bądź to moja intuicja i przeczucie, bądź przypadek kieruje wszystko na właściwe tory. Może to głupie rozumowanie z mojej strony, ale niech tam - jestem wdzięczna za złamaną rękę. Powiecie - wariatka, ale pomyślcie najpierw i przeczytajcie do końca. Powszechna opinia w naszym kraju głosi, że na dwuletnich koniach już się jeździ, że nie ma na co czekać, to właśnie usłyszycie, od ludzi, którzy zarabiają na koniach, w stadninach, w agroturystyce z końmi, od ludzi, którzy mają pieniądze, noszą głowę wysoko uniesioną i patrzą na was z pogardą jako znawcy na hołotę, która nie ma pojęcia o koniach, wyrażają się niepochlebnie o konikach polskich, a ogiery to już wyższa szkoła jazdy i trzeba mieć doświadczenie, oraz "rękę". My skoncentrujmy się na wieku konia, przeglądam rozdział o ujeżdżaniu i układaniu i czytam - jest to oryginalny język XIX wieku, który zacytuję - " Im gdzie później konia do pracy używać poczynano, na tem większej rządności reputacyę zasługiwał gospodarz. Bywali więc i tacy, którzy konia przed 7mym do niczego nie używali rokiem..."  Dalej autor cytuje hr. Dzieduszyckiego "Piąty rok właśnie do ujeżdżania najsposobniejszy być rozumiem, kiedy już w swojej porze ciała i w siłach koń staje, a nie w czwartym jako po rznięciu zaraz jest w Polsce zwyczajna" , " Z tem wszystkim żadne rozumowania mędrków krajowego zmienić nie mogły zwyczaju, powszechnie brano konia do stajni po trzech przebytych w stadzie zimach a wyjeżdżać go w czwartym roku poczynano, zachowując jak najstaranniejszą pilność w oszczędzaniu sił młodego konia". "Bardzo wielu wychowywaczy koni w Polsce, chcąc pogodzić to, co doświadczenie za konieczne uznało, z tem co rozumowanie za zbawienne radziło, odkładało prawdziwą konia dresurę do piątego roku jego życia, cały zaś rok czwarty trawiło, na pędzeniu zrzebca na lince. Hr. Dzieduszycki takich pochwala i powiada : "bieganie na sznurze w czwartym roku potrzebne być rozumiem, do lekkiego w obroty i w obieg wprawowaniakonia i do przyczynienia mu żartkości i chciwości, żeby potem na ujeżdżeniu nie był jako głupi i zahukaly". Dalej opisuje szkolenie jak się odbywało, jak spokojnie i bez stresu konia wprowadzać we wszystko jak za starszym koniem i ułożonym już go prowadzać aby się przyzwyczajał, jak porę karmienia wykorzystywano aby różne bodźce dobrze się kojarzyły, ja instynktownie nie wiedząc zupełnie nauczyłam konie czyszczenia kopyt podczas karmienia, konie zajęte jedzeniem pozwalały sobie robić wszystko, choć "znawcy" mnie karcili mówiąc, że koń podczas czynności powinien przywiązany być:-) Skąd w tym naszym kraju wzięła się taka zachłanność, pazerność i przedmiotowe do granic absurdu traktowanie tych cudownych zwierząt, przecież ta książka dowodzi tego, że wcale tak nie było. Dlaczego ogiery się demonizuje, wcale nie są niebezpieczne, choć głupi człowiek, głupim zachowaniem i najłagodniejszego konia wytrąci z równowagi, widziałam to na własne oczy, trzeba tylko pamiętać, że koń niebezpieczeństwo stanowi głównie ze względu na swoją masę  i znów za Czapskim zacytuję:

"By koń o swej sile wiedział,

Żadenby na nim nie siedział"

O hipoterapii wiadomo, że przynosi efekty terapeutyczne, i że warto, ale o tym, że samo już obcowanie z koniem działa terapeutycznie, dotykanie go przebywanie, patrzenie, wszystko to jest terapeutyczne, kojące i łagodzące w tych naszych zahukanych i głupich czasach. Na koniec kilka zdjęć z mojej dzisiejszej autoterapii koniem, a przy okazji odkryłam kolejny jej element, otóż to również aromaterapia, bo gdy się z koniem podczas jedzenia przebywa, to wokół unoszą się niesamowite zapachy ziół i traw przez konie przeżuwanych:-) Tak więc było - tulenie, całowanie, masowanie i wspólne leżenie na sianie, tak jest zawsze po sprzątaniu w stajni, otwieram pomieszczenie z zapasem siana, aby konie tam sobie poszły, a ja żebym mogła w spokoju posprzątać, gdy już jest posprzątane do czysta i świeże podścielane, wołam konie do stajni i tam im niosę siana do woli, a one grzecznie przychodzą:-)

Na koniec jeszcze malutki cytat z Maryana Hr. Czapskiego 

"Mówiono: "do konia i do białogłowy przystępuj śmiało", więc też jeździec trwożliwie do konia nie przystępował, ale pilnie z jego zachowania się, spojrzenia, układu uszu i ruchów, naturę wierzchowca wybadywał. Coporównywając do rządzących narodami tak Wacław Potocki w Argenidzie wyraża. 

" Więc trzeba i poddanych fantazye wiedzieć

Pierwej konia zrozumieć,niżli na nim siedzieć.""

I niech ta mądra myśl będzie przewodnia dla wszystkich koniarzy na świecie:-)

Rozpowszechnianie "mądrości" dot. wieku ujeżdżania konia nie dotyczą absolutnie Stadniny Izery. Zdecydowałam się to napisać, gdyż możecie odnieść wrażenie, że to Stadnina, którą najlepiej znam, a tak niestety nie jest, my się znamy tylko na odległość jak na razie. Zresztą Agniecha nie raz wypowiadała się na ten temat, choć jak dla mnie za cicho:-) bo trzeba walczyć z takim traktowaniem koni:-)